Methodiek

Methodologische verantwoording Vektis


Gegevens over vijf chronische aandoeningen
Bij Vektis zijn gegevens over geneesmiddelgebruik gerelateerd aan de onderstaande vijf chronische aandoeningen opgevraagd op basis van de Anatomisch Therapeutisch Chemisch (ATC) classificatie.  In de ATC-code worden geneesmiddelen eerst ingedeeld in groepen naar het orgaan of systeem waarop ze werkzaam zijn (eerste letter) en daarna op therapeutische en chemische eigenschappen:

1. Diabetes
    - Orale antidiabetica (A10B);
    - Orale antidiabetica (A10B) met een cholesterolverlager (C10). 

Deze combinatie is interessant omdat diabetes type 2 patiënten volgens de NHG-Standaard naast hun diabetesmedicatie ook een cholesterolverlager voorgeschreven horen te krijgen.
2. Hart- en vaatziekten
    - Diuretica (C03);
    - Bètablokkers (C07);
    - Calciumantagonisten (C08);
    - ACE-remmers en angiotensine-II-antagonisten (C09);
    - Cholesterolverlagers (C10).
3. Astma/COPD
    - Alle medicatie voor astma/COPD (R03)
4. Depressie
    - Antidepressiva (N06A);
5. ADHD
    - Middelen voor ADHD (N06BA)
 
Op de TherapietrouwMonitor zijn de volgende door Vektis berekende gegevens te vinden.

Per geneesmiddelgroep, voor de jaren 2009 en 2010:
• het totaal aantal gebruikers;
• percentage nieuwe gebruikers;
• percentage stoppers.
 

Deze gegevens zijn ook op aflever/voorschrijfniveau beschikbaar als gemiddelden met standaarddeviatie per afleveraar (ook uitgesplitst naar openbare apotheek en apotheekhoudende huisarts) en per voorschrijver (huisartsen). Voor deze gemiddelden op aflever-/voorschrijfniveau wordt per verzekerde en per jaar bepaald wie de meest gebruikte afleveraar en de meest gebruikte voorschrijver (per geneesmiddelengroep) is, op basis van het aantal receptregels. Zijn er meerdere zorgverleners met hetzelfde hoogste aantal declaraties, dan wordt er willekeurig een gekozen.
 

Om te rapporteren over 2009 en 2010 wordt ook gebruik gemaakt van gegevens uit 2008 en 2011. Met behulp van de 2008 gegevens kan de groep (nieuwe) gebruikers in 2009 nauwkeuriger vastgesteld worden. Daarnaast worden de gegevens van 2011 gebruikt om de groep stoppers in 2010 nauwkeuriger te berekenen.

Gebruikte definities
Chronische gebruiker: persoon die in een jaar meer dan 180 dagdoseringen van een geneesmiddel uit de betreffende groep heeft gebruikt.
Nieuwe gebruiker: chronische gebruikers die in het voorafgaande jaar geen geneesmiddel uit de betreffende groep heeft gebruikt.
Stopper: chronische gebruikers die meer dan 180 dagen geen geneesmiddel uit de betreffende groep heeft opgehaald.

Kanttekeningen bij de Vektis-gegevens
-  Voor 2011 waren de declaratiegegevens van 1 middelgrote verzekeraar op moment van analyse nog niet beschikbaar. Om deze reden zijn alle verzekerden die in 2010 bij deze maatschappij verzekerd waren buiten de analyse gehouden. Hierdoor is berekende totaal aantal gebruikers voor 2010 beduidend lager dan voor 2009. Eenzelfde situatie doet zich voor bij 2009 omdat van 1 kleinere verzekeraar de data over 2008 incompleet zijn en dit tot een overschatting zou leiden in het aantal nieuwe gebruikers in 2009. Daarom zijn de data van deze verzekeraar voor 2009 buiten de analyse gehouden. Dekking 2009: 94%. Dekking 2010: 87%
-  Er zijn evenwel ook gebruikers die op 1 januari 2011 (of later in 2011) zijn overgestapt naar de betreffende verzekeraar. Het valt echter op dit moment niet te achterhalen welke gebruikers dit zijn en deze gebruikers worden in de analyse voor 2010 dan ook wel meegenomen en dus (grotendeels) ten onrechte als stopper aangemerkt. Dit heeft als consequentie dat de percentages stoppers 2010 een zeer lichte overschatting zijn van de werkelijke percentages stoppers. Op basis van het aantal overstappers naar deze maatschappij schat Vektis dat het percentage stoppers met <1% (of <0,1%-punt) is overschat.
-  Niet in alle records zijn bruikbare gegevens voor voorschrijver en/of afleveraar aanwezig. Wanneer er geen (of geen valide) informatie voor voorschrijver/afleveraar beschikbaar is, is het betreffende record buiten de analyse per voorschrijver/afleveraar gehouden. Als gevolg hiervan is het totaal aantal gebruikers per voorschrijver en per afleveraar lager dan het totaal aantal gebruikers op landelijk niveau.